Geschiedenis Hervormde Kerk in Otterlo
Hervormde Kerk van Otterlo
In 1215 werd er in de kerk van Otterlo een inzameling gehouden voor de financiering van een Kruistocht! Die mededeling is het oudste bewijs dat er zeker al een kerk in Otterlo stond. Er was in datzelfde jaar ook een zelfstandig kerspel Otterlo (= kerk en pastoor samen, later in Otterlo kerk en dominee). Ook in de 9de eeuw (!) werd Otterlo al genoemd en het is zeker niet ondenkbaar dat in die eeuw van veel rondtrekkende predikers, er in Otterlo een kerkje gesticht werd. Immers in 855 had het klooster uit Werden (D) hier al bezittingen. Een kerspel bestaat uit heidegronden afgewisseld met grote stuifzandgebieden die de bouwgrond vaak dreigde onder te stuiven. Op die arme gronden wilde eigenlijk alleen rogge en boekweit groeien. Voor eigen gebruik teelde men dan nog wat aardappelen, wortelen en knolgewassen. De drassige heidegronden leverden een slecht soort gras waardoor de runderen er verre van vetgemest uitzagen.
Van het tegenwoordige kerkgebouw stamt het Romaanse schip vroeg uit de 14de eeuw, het was in eerste aanleg een zogenoemd ‘éénbeukig’ zaalkerkje. Van later tijdstip is het verhoogde gotische koor en werd ook de spitse toren geplaatst. Dat gebeurde vermoedelijk rond het jaar 1500. In 1452 wordt de kerk weer genoemd in de weinige geschriften die verhalen over kerk en dorp. Otterlo moet toen voor de omgeving enige betekenis hebben gehad want er blijken dan drie vicarissen te zijn. Wat verder opvallend is dat men in die tijd spreekt van ‘buik’ in plaats van ‘schip’ van de kerk. In 1660 bleek de kerk zodanig in verval te zijn geraakt dat een uitgebreide restauratie noodzakelijk was. Er kwamen nieuwe gewelven bij en de ‘buik’ van de kerk werd van een zolder voorzien en de muren werden gerepareerd. De periode erna maakte dat er hier en daar wat gesloopt en verbouwd werd aan het kerkgebouw. Dan vindt er in de jaren 1968-’73 een grondige restauratie plaats en wordt de kerk weer in de staat van vóór 1660 teruggebracht.
Foto: (jancoschot@solcon.nl): Orgel Hervormde Kerk in Otterlo. Het orgel is in 1896 geleverd door beiaardier W. van Rossum uit Schoonhoven. Het bouwjaar en de naam van de bouwer zijn echter onbekend. Boven het orgel, dat stamt uit 1879, zijn de zgn. trekbalken en het houten tongewelf te zien. Van 1660 tot de laatste restauratie liep daar nog een zoldervloer.
Enkele bijzonderheden in de kerk zijn:
De grafkelder in het koor, die wordt afgedekt door een opvallend goed bewaarde steen van de in 1623 gestorven Judith van Broeckhuisen. In de kelder werden restanten van verschillende kisten gevonden maar de stenen zijn helaas verdwenen.
Voor de laatste restauratie (1968-’73) was de kerk voorzien van een witte pleisterlaag. Bij het afbikken van die laag kwamen óók de sporen van twee oude ingangen tevoorschijn. De stijlperiode noemt men romaans/laatgotisch.
De bewoners van het Huis “Het Laar” waren altijd sterk betrokken bij de kerk van Otterlo. Zij hadden een eigen ‘versierde’ bank. De kerkenraadsbank werd door Evert van Delen van Laar in 1680 geschonken.
De lage ingang van de kerk hier in beeld gebracht na de restauratie door André van Dijk. Het hoofd moeten buigen bij het binnengaan werd als teken van nederigheid hiermee afgedwongen.
