Gemeente monumenten
Het Gewei, beeldhouwwerk gemaakt door John Rädecker (1885-1956), deze Amsterdamse kunstenaar kreeg de opdracht van Mevrouw H. Kröller-Müller om een gewei in steen uit te houwen. Het gewei werd door Prins Hendrik beschikbaar gesteld en verwijst naar de legende van St. Hubertus. Het Jachthuis van de Kröller’s is ook naar St. Hubertus genoemd. Het kunstwerk ligt in het Nationaal Park De Hoge Veluwe bij Otterlo.
Boerderij ‘De Houtkamp’, Houtkampweg 7 in Otterlo. Deze boerderij is een typisch Hallehuis-boerderij met een dwarsgeplaatst voorhuis een zgn. T-boerderij, met bakhuis annex varkenskot, erf met leilinden en een moestuin. Boerderij ‘De Houtkamp’ anno 1929, gelegen aan de ingang van het Nationaal Park De Hoge Veluwe dat juist in die jaren de huidige vorm en omvang ging benaderen.
Boerderij annex Pension ‘De Houtkamp’, deze opname dateert van vlak voor de oorlog (1938). Deze boerderij is nog steeds in bezit van de familie Brons- van Omme.
Rode Kruismonument in Otterlo.
Foto: Martin Hijink.
Dit monument is door het Rode Kruis aan de bevolking van Otterlo geschonken als blijk van waardering voor de inzet van velen uit het dorp bij de evacuatie van de burgers met name uit Arnhem en Oosterbeek die op 24 september 1944 na de Slag om Arnhem hun huizen moesten verlaten en werden opgevangen in Otterlo. Het monument staat nu aan de Harskamperweg in Otterlo vlak bij het benzinestation in een klein parkje. In Otterlo verbleven honderden mensen voor korte of langere tijd als evacuees. Samen met de bevolking van Arnhem schonk het Rode Kruis ook een bronzen klok voor de kerktoren van de Hervormde Kerk in Otterlo.
Boerderij met siertuin uit 1899 op het adres Dorpsstraat 1 in Otterlo.
0p 20 februari 1899 rende schoolmeester Krijn Bouman de woning van de familie Beumer binnen en riep: “Mensen eruit, want de bakkerij van Pieterse staat in brand!”. Dat was het pand wat nu Hotel-Restaurant Kruller aan de Dorpsstraat is. Door de straffe oostenwind waren de omliggende boerderij, schuur, schaapskooi kansloos en werden een prooi der vlammen. Pas om 18.00 uur was men de ‘brand meester’. Beumer Sr. heeft op dezelfde plaats een nieuw huis gebouwd en dat is nog te zien op de hoek van de Dorpsstraat met de Harskamperweg in Otterlo.
Bungalow aan de Arnhemseweg nr. 59 in Otterlo. Deze bungalow stamt uit het jaar 1954 en is vanwege zijn opvallende bouwtype daarom op de monumenten lijst van de Gemeente Ede geplaatst.
Uniek is de plaats van de nrs. 7 en 8 op de monumentenlijst omdat het hier twee Recreatiewoningen betreft. Deze dubbele woning heet Wina en Tine, bouwjaar 1953 en is aan de Karweg 14 in Otterlo gelegen.
Rioolwatering zuiveringsinstallatie. Gelegen aan de Mosselseweg in Otterlo. Bouwperiode 1963-’64 en 1965-’66.
Historisch gezien kan de aanleg van riolering gekoppeld worden aan de industriële revolutie en daarbij behorende verstedelijking. Er moesten wel verbeteringen in de waterhuishouding doorgevoerd worden om de enorme dreiging van het uitbreken van ernstige ziekten een halt toe te roepen. Soms legden bedrijven zoals de ENKA in Ede (1928) maar zelf een riolering aan omdat de gemeente daartoe niet in staat was. Zgn. ‘vloeivelden’ waren niet opgewassen tegen de opgenomen vervuiling van het rioolwater. Otterlo kon pas na 1966 over een rioolzuiveringsinstallatie beschikken. Naar de uitvinder genoemde Pasveersloot is een schitterende uitvinding die drie fases tegelijk aanpakt, namelijk voorbezinkingsfase waarbij slib weggehaald wordt, vergistingsfase en bacteriën die het water zuiveren door lucht (lees zuurstof) in het rioolwater te brengen. Dit principe wordt nu wereldwijd met name ook in ontwikkelingslanden toegepast. Op de foto ziet men het Rioolwaterzuiverings complex liggen aan de rand van de bebouwde kom in Otterlo.
Daggelderswoning aan de Beekdalseweg 1, Otterlo. Het Mussennest. Bouwperiode 1875-1900. Boerderijtype en gebouwd als Hallehuis boerderij met een stenen voorhuis en houten achterhuis.
Landbouwenclave bij Oud-Reemst. Deze zeer oude enclave dateert van 1427 en ligt aan de Hardewijkerweg nr.1 op de grens van het grondgebied dat tot Otterlo wordt gerekend. (Luchtfoto Google Maps).
Aan de weg Schaarsbergen-Otterlo ligt Oud-Reemst. Heel goed zijn de voormalige landbouwgronden te zien en zijn bij (1) zelfs nog de Hessenwegen sporen die het landschap doorkruisen waarneembaar. Op de grote vlakte rechtsonder op deze foto grazen nu verschillende diersoorten. De graansoorten die nu nog verbouwd worden dienen vooral ook om allerlei soorten vogels te voederen. Het gehele gebied staat onder toezicht van Natuurmonumenten die hun opslag hebben in de gele schuren rechts van het midden op de foto.
Boerderij-woning “Voorste Eng”. Harskamperweg 2 in Otterlo.
Opmerking over Rijks- en Gemeentemonumenten:
Wij hebben de 12 Rijksmonumenten en 10 Gemeente Monumenten weergegeven die op het grondgebied van Otterlo staan. De omtrek van het gebied Otterlo ontleende we aan de Google Map kaarten. Een duidelijker omschrijving van dat grondgebied vindt u elders op deze website. Vanuit de Gemeente Ede worden meer Monumenten vermeld maar die vallen o.i. buiten het grondgebied van Otterlo.
Een bijzondere plaats nemen de gebeurtenissen in voormalig Nederlands-Indië in. In de geschiedenisboekjes staan de oorlogen gevoerd in dat gebied nog veelal als heldendaden vermeld terwijl de recente geschiedschrijving daar een stuk genuanceerder over denkt. Hieronder een foto van KNIL-militairen die met name in Atjeh gevochten hebben.